Λόγος ΟΒ (Αββά Ισαάκ του Σύρου)

 Ο οποίος περιέχει απόψεις ωφέλιμες και γεμάτες από την σοφία του Αγίου Πνεύματος.

Η πίστις είναι η θύρα των μυστηρίων του Θεού. Όπως ακριβώς οι σωματικοί οφθαλμοί χρησιμεύουν για τα αισθητά πράγματα, έτσι και η πίστις χρησιμεύει για τους κρυμμένους θησαυρούς στους νοερούς οφθαλμούς της ψυχής.

Έχουμε δύο ψυχικούς οφθαλμούς, όπως λέγουν οι πατέρες, όπως τους δύο σωματικούς οφθαλμούς, που όμως δεν επιτελούν την ίδια λειτουργία της οράσεως∙ διότι μέσα από τον ένα οφθαλμό της ψυχής βλέπουμε την κρυμμένη δόξα του Θεού, αυτήν που εμπεριέχεται στις φύσεις των όντων, δηλαδή την δύναμί του, την σοφία και την αδιάλειπτη πρόνοιά του για εμάς, την οποία την αντιλαβανόμαστε από την μεγαλειώδη διακυβέρνησί του∙ επίσης με τον ίδιο οφθαλμό βλέπουμε και τα ουράνια τάγματα των αγγέλων, που είναι σύνδουλα με εμάς.

Και με τον άλλο θα  βλέπουμε τη δόξα της αγίας του φύσεως. Όταν μας χαρίζεται η μεγαλοσύνη του και μας εισάγη στα πνευματικά μυστήρια, τότε ανοίγει για τη σκέψι μας η θύρα της πίστεως.

Χάρις μετά από τη χάρι δόθηκε στους ανθρώπους η χάρις της μετανοίας.

Μετάνοια είναι η δεύτερη πνευματική αναγέννησης από τον Θεό. Εκείνο τον αρραβώνα, τον οποίο λάβαμε από την πίστι, τον δεχόμαστε από το χάρισμα της μετανοίας.

Μετάνοια είναι η θύρα του θείου ελέους, η οποία ανοίχθηκε σε αυτούς που την αναζητούν. Μέσω της θύρας της μετανοίας εισερχόμαστε στο θείο έλεος και χωρίς αυτή την θύρα δεν βρίσκουμε έλεος∙ διότι όλοι έχουμε αμαρτήσει, σύμφωνα με τη θεία Γραφή, και δικαιούμαστε δωρεά μέσω της χάριτος του Θεού.

 Η μετάνοια είναι η δεύτερη χάρις και γεννιέται στην καρδιά του ανθρώπου από την πίστι και τον φόβο. Ο φόβος είναι η πατρική ράβδος του Θεού, που μας κυβερνά, ώσπου να φθάσουμε στον πνευματικό παράδεισο των καλών απολαύσεων και όταν φθάσουμε εκεί, τότε μας αφήνει και επιστρέφει πίσω.

Παράδεισος είναι η αγάπη του Θεού, στην οποία εμπεριέχεται ο παράδεισος όλων των μακαρισμών, όπου τράφηκε υπερφυσικά ο μακάριος Παύλος και, αφού γεύθηκε το ξύλο της ζωής σ’ εκείνον τον παράδεισο, αναφώνησε λέγοντας, «αυτά που μάτι δεν τα είδε, και αυτί δεν τα άκουσε, και στην καρδιά του ανθρώπου δεν ανέβηκαν∙ αυτά που ετοίμασε ο Θεός γι’ αυτούς που τον αγαπούν». Από αυτό το ξύλο εμποδίστηκε ο Αδαμ μέσω της συμβουλής του διαβόλου.

Το ξύλο της ζωής είναι η αγάπη του Θεού, από την οποία εξέπεσε ο Αδάμ και δεν τον συντρόφευσε πλέον η χαρά, αλλά εργαζόταν και κοπίαζε στη γη των αγκαθιών.

Όσοι στερήθηκαν την αγάπη του Θεού, τρώγουν το ψωμί του ιδρώτα μέσα από τα έργα τους, ακόμη και αν βαδίζουν στον ίσιο δρόμο∙  το οποίο ψωμί απαγορεύθηκε να φάη ο Αδαμ μετά την παράβασι. Έως ότου να αποκτήσουμε την αγάπη προς τον Θεό, εργαζόμαστε στη γη των αγκαθιών και ανάμεσα στα αγκάθια σπέρνουμε και θερίζουμε, ακόμη και αν ο σπόρος μας γίνει σπόρος δικαιοσύνης∙ και όλη την ώρα τρύπιομαστε από το αγκάθια, και όσο και αν δικαιωθούμε, πάλι από τον ιδρώτα του προσώπου μας ζούμε. Όταν όμως αποκτήσουμε την αγάπη, τότε τρεφόμαστε από τον ουράνιο άρτο και παίρνουμε δύναμη χωρίς έργο και κόπο.

Ο ουράνιος άρτος είναι ο Χριστός, ο οποίος κατέβηκε από τον ουρανό και έδωσε ζωή στον κόσμο∙ και αυτή είναι η τροφή των αγγέλων.

Ο όποιος βρήκε την αγάπη, εσθίει κάθε μέρα και ώρα τον Χριστό, και γίνεται αθάνατος από αυτό∙  διότι λέει, ‘όποιος τρώει από τον άρτο, τον οποίο εγώ θα δώσω σε αυτόν, δεν θα γνωρίσει τον θάνατο’. Μακάριος λοιπόν είναι αυτός που τρώει από αυτόν τον άρτο της αγάπης, ο οποίος είναι ο Ιησούς Χριστός. Όποιος εσθίει από την αγάπη, λαμβάνει ως τροφή τον Χριστό, τόν Θεό των πάντων. Το μαρτυρεί ο Ιωάννης, όταν λέη,  ότι ‘ο Θεός είναι αγάπη'. Όποιος λοιπόν ζει μέσα στην αγάπη, καρπώνεται ζωή από τον Θεό και αναπνέει στον παρόντα κόσμο εκείνον τον αέρα της αναστάσεως, τον οποίο αέρα απολαμβάνουν οι δίκαιοι στην ανάσταση.

Η αγάπη είναι η βασιλεία, την οποία υποσχέθηκε μυστικά ο κύριος στους Αποστόλους, όταν είπε ότι θα φάνε στη βασιλεία του∙  διότι το, «τρώγεται και πίνετε στη βασιλεία μου», τι άλλο σημαίνει, παρά την αγάπη; επειδή η αγάπη έχει τη δυνατότητα να τρέφει τον άνθρωπο αντί για το φαγητό και το ποτό.

 Αυτός είναι « ο οίνος ο οποίος ευφραίνει την καρδιά του ανθρώπου». Μακάριος λοιπόν είναι αυτός που πίνει από αυτόν τον οίνο. Από αυτόν τον οίνο έπιναν οι ακόλαστοι, και γίνονταν ευλαβείς∙ έπιναν οι αμαρτωλοί, και λησμονούσαν τους δρόμους των αμαρτιών∙ έπιναν οι μέθυσοι και γίνονταν νηστευτές∙  έπιναν οι πλούσιοι, και επιθύμησαν τη φτώχεια∙ έπιναν οι φτωχοί, και πλούτιζαν με την ελπίδα∙ έπιναν οι άρρωστοι, και γίνονταν δυνατοί∙ έπιναν οι αμαθείς, και απέκτησαν σοφία.

Όπως δεν είναι δυνατόν να περάσει κάποιος στη μεγάλη θάλασσα χωρίς πλοίο, έτσι δεν μπορεί κάποιος ακόμα χωρίς το θείο φόβο, να περάσει προς την αγάπη. Την βρωμερή θάλασσα των αμαρτιών, η οποία έχει τοποθετηθή ανάμεσα σε εμάς και τον νοερό παράδεισο (και να φθάσει στην αγάπη του Θεού∙ αυτή την βρωμερή θάλασσα) μόνο μέσω του πλοίου της μετανοίας μπορούμε να διαβούμε, η οποία μετάνοια έχει για κωπηλάτες τον θείο φόβο. Εάν αυτή η κωπηλάτες του φόβου δεν κυβερνούν σωστά το πλοίο της μετανοίας, μέσα από την οποία διερχόμαστε την θάλασσα του παρόντος βίου προς τον Θεό, καταποντιζόμαστε στη βρωμερή θάλασσα των παθών. Η μετάνοια είναι το πλοίο, ο θείος φόβος είναι οι κωπηλάτες, και η αγάπη είναι το θεϊκό λιμάνι.

Ο φόβος μας καθίζει στο πλοίο της μετανοίας και μας περνά, μέσα από τη βρωμερή θάλασσα του κόσμου, στο θείο λιμάνι, που είναι η αγάπη, στο οποίο διαβαίνουν όλοι αυτοί που κοπιάζουν και είναι κατάφορτωμένοι, μέσω της μετανοίας. Όταν φθάσουμε την αγάπη, φθάσαμε στον Θεό και έφτασε στο τέλος του ο δικός μας δρόμος, και διαβήκαμε στην από εκεί πλευρά αυτού του κόσμου, όπου είναι ο Πατέρας και ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα∙ στον οποίο ανήκει η δόξα και το κράτος και είθε να μας αξιώση απολαύσουμε και εμείς αυτή τη δόξα του και την αγάπη που προέρχεται από τον φόβο του. Αμήν.

 

ΠΗΓΗ: «ΛΟΓΟΙ ΑΣΚΗΤΙΚΟΙ» ΑΒΒΑ ΙΣΑΑΚ ΤΟΥ ΣΥΡΟΥ

Απόδοσεις στην Νεοελληνική υπό Βενεδίκτου Ιερομονάχου Αγιορείτου