Ορθοδοξία της καρδιάς (π. Σεραφείμ Ρόυζ)

 

Αυτή την εντολή μας έδωσε ο Χριστός:

«Όποιος αγαπάει τον Θεό, πρέπει ν’ αγαπάει και τον αδελφό του» Α’ Ιωαν. 4:21

Καθώς ο π. Σεραφείμ ωρίμαζε ως άνθρωπος της καρδιάς, η δίψα του για ιεραποστολή αναπτύχθηκε ανάλογα. Όταν άρχισε την ιεραποστολική εργασία του, είχε δώσει έμφαση στην υπεράσπιση της αληθινής Ορθοδοξίας, στην υιοθέτηση μιάς στάσης απέναντι στον μοντερνισμό, στην ανακαίνιση, στον οικουμενισμό. Αυτό μπορεί να ήταν καλό στο αρχικό στάδιο. Όπως είπε ο ίδιος, «Όσα περισσότερα κάποιος ανακαλύπτει για τη χριστιανική διδασκαλία και την άσκησή της, τόσο περισσότερο ανακαλύπτει πόσα ‘’λάθη’’ έχει κάνει μέχρι τώρα, και η φυσική πλέον επιθυμία του είναι να θέλει να ‘’διορθωθεί’’». Αλλά όλα αυτά είναι μόνο στο εξωτερικό επίπεδο, καθώς ο π. Σεραφείμ άρχισε να βλέπει πιο καθαρά καθώς τα χρόνια περνούσαν. Δεν άλλαξε ποτέ τη βασική, αρχική φιλοσοφία του∙ δεν ήταν πιο κοντά στο να γίνει οικουμενιστής ή νεωτεριστής στο τέλος της ζωής του, από ό,τι ήταν όταν είχε αρχίσει να εκδίδει τον Ορθόδοξο Λόγο. Ήταν ότι μόλις τώρα, ειδικά μετά από τη διαπίστωση των πικρών καρπών της «υπέρ-ορθότητας» στην Εκκλησία, είδε ότι υπήρχε κάτι πιο ουσιαστικό το οποίο πρέπει να κηρυχθεί αυτά τα έσχατα χρόνια, όταν «η αγάπη των πολλών παγώσει».

Προπάντων, ο π. Σεραφείμ έγινε κήρυκας της Ορθοδοξίας της καρδιάς. Εκτός από την ανάσταση της Αγίας Ρωσίας (για την οποία περισσότερα θα ειπωθούν αργότερα), αυτό ήταν το κύριο θέμα του κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων της ζωής του.

«Αληθινός Χριστιανισμός», δήλωσε σε μια διάλεξη, «δεν σημαίνει απλώς να έχεις τις σωστές απόψεις για τον Χριστιανισμό -αυτό δεν είναι αρκετό να σώσει την ψυχή κάποιου. Ο άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ λέει: «Εάν έλεγε κάποιος ότι η αληθινή πίστη είναι η ακριβής τήρηση και η ομολογία των ορθών δογμάτων, θα έλεγε την αλήθεια- για έναν πιστό είναι απολύτως αναγκαία η ορθόδοξη τήρηση και ομολογία του δόγματος. Αλλά αυτή η γνώση και ομολογία από μόνες τους δεν κάνουν έναν άνθρωπο πιστό και αληθινό χριστιανό. Η τήρηση και η ομολογία του ορθοδόξου δόγματος μπορεί πάντα να βρεθεί στην αληθινή πίστη στον Χριστό, αλλά η αληθινή πίστη στον Χριστό δεν μπορεί πάντα βρεθεί στην ομολογία της Ορθοδοξίας… Η γνώση του ορθού δόγματος είναι στον νού, και είναι συχνά άκαρπη, αλαζονική, και υπερήφανη… Η αληθινή πίστη στον Χριστό εδράζεται στην καρδιά, και είναι καρποφόρα, ταπεινή, υπομονετική, αγαπητική, φιλεύσπλαχνη, συμπονετική, πεινασμένη και διψασμένη για δικαιοσύνη∙ αποσύρεται από τις κοσμικές σφοδρές επιθυμίες και προσκολλάται μόνο στον Θεό, προσπαθεί και επιδιώκει πάντα αυτό που είναι θεϊκό και αιώνιο, αγωνίζεται ενάντια σε κάθε αμαρτία, το επιδιώκει συνεχώς και ικετεύει τη βοήθεια του Θεού για αυτό». Και έπειτα αναφέρεται στον ιερό Αυγουστίνο, ο οποίος διδάσκει: ‘’Η πίστη ενός χριστιανού είναι στην αγάπη∙ πίστη χωρίς αγάπη είναι όμοια με αυτήν του διαβόλου’’. Ο απόστολος Ιάκωβος στην επιστολή του μας λέει ότι ‘’και οι δαίμονες επίσης πιστεύουν και τρέμουν’’ (Ιακ. 2:19).

Ο άγιος Τύχων, επομένως, μας δίνειμιά αφετηρία στο να κατανοήσουμε τι είναι Ορθοδοξία: είναι καταρχήν κάτι της καρδιάς, όχι μόνο του νού, κάτι που ζει και θερμαίνει, όχι κάτι  θεωρητικό και ψυχρό, κάτι που μαθαίνεται και ασκείται στη ζωή, όχι μόνο στο σχολείο».

 

«Η ζωή και τα έργα του π. Σεραφείμ Ρόυζ» τόμος Γ’