Ἡ Ἱστορικότης τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ (ΙΙ)

ὑπό

Ἰωάννου Ν. Καλλιανιώτου

Καθηγητοῦ τοῦ Πανεπιστημίου τοῦ Scranton

ΙΙ. Αἱ Ἐπιστολαί τοῦ Ποντίου Πιλάτου

καί τοῦ Αὐτοκράτορος Τιβερίου

Α΄. Πρόλογος

            Ὑφίστανται τρία χειρόγραφα, τά ὁποῖα ὑπέπεσον εἰς τήν ἀντίληψίν μου καί ἀποδεικνύουν τήν ἱστορικότητα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τήν ὁποίαν ἡμεῖς ὡς Χριστιανοί γιγνώσκομεν ἀπό τήν Ἁγίαν Γραφήν καί ἀπό τούς Ἁγίους ἡμῶν Πατέρας. Τό παρόν δεύτερον χειρόγραφον ἀποτελεῖται ἀπό δύο ἐπιστολάς, (1) τοῦ Ποντίου Πιλάτου πρός τόν Αὐτοκράτορα Τιβέριον καί (2) ἡ ἀπάντησις τοῦ Καίσαρος Τιβερίου πρός τόν Πιλάτον. Τό τρίτον χειρόγραφον (ἐκ δύο ἄλλων ἐπιστολῶν) θά ἀκολουθήσῃ εἰς τό ἐγγύς μέλλον, μέ προσεχεῖς δημοσιεύσεις. Λέγεται ὅτι αἱ ἐπιστολαί αὗται ηὑρέθησαν πρό δύο αἰώνων ὑπό βοσκῶν εἰς τήν περιοχήν τῆς Γαλιλαίας καί τάς παρέδωσαν εἰς τό Πατριαρχεῖον τῶν Ἱεροσολύμων.[1]

Β΄. Ἐπιστολή τοῦ Ποντίου Πιλάτου πρός τόν Αὐτοκράτορα Τιβέριον

            «Πόντιος Πιλάτος ὁ τήν Ἀνατολικήν ἐπαρχίαν διοικῶν μαζί μέ τόν δυνατόν καί φοβερόν καί μέγαν αὐτοκράτορα Τιβέριον Καίσαρα, δεσπότην μου καί βασιλέα μου, Χαίρειν!

            Μέ τό μελανόμορφον καλάμι τῆς γραφῆς θέλω νά σοῦ πῶ διά τό τολμηρόν ἀλλά καί ἀπάνθρωπον συμβάν, τό ὁποῖον ἔγινε σ’ αὐτόν ἐδῶ τόν τόπον καί νά σοῦ παραθέσω λεπτομερῶς τά γεγονότα εἰς τήν κραταιότητά σου, τά ὁποῖα δέν ξανακούσθηκαν εἰς τούς αἰῶνες, διότι ἦσαν φοβερά καί ἐξαίσια καί ἔγιναν σ’ αὐτό τό μέρος τοῦ κόσμου, ὅπου τά εἴδαμε μέ τά μάτια μας, τῶν ὁποίων γεγονότων ὁ φόβος καί ὁ τρόμος τήν ψυχήν καί τό σῶμά μου περιέχει, ὦ μεγάλε βασιλεῦ!

            Τόν καιρόν, λοιπόν, αὐτόν κατά τόν ὁποῖον ἐπλησίαζεν ἡ ἑορτή τῶν Ἀζύμων στούς Ἰουδαίους, εἰς τήν πόλη τῶν Ἱεροσολύμων, ὅλο τό πλῆθος τῶν Ἰουδαίων μοῦ παρέδωσεν ἕναν ἄνθρωπον, πού ὀνομάζετο Ἰησοῦς καί καταμαρτυροῦσαν πολλά ἐγκλήματα ἐναντίον Του, ἀπό τά ὁποῖα οὔτε ἕνα εἶναι ἀληθινόν. Ὅλο ψέμματα ἐναντίον Του ἔλεγαν οἱ φθονεροί καί ἀχάριστοι καί δέν μπόρεσαν νά εὕρουν κάτι τό ἐγκλημετικόν, πού εἶχε κάνει Αὐτός καί ἔλεγαν μόνον, ὅτι δέν τηρεῖ τό Σάββατον. Ἀλλά καί αὐτό δέν ἦταν ἀρκετόν ἐναντίον Του, ὅπως ἔλεγαν μέ φθόνο δι’ Αὐτόν.

            Διότι ἐκείνη τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου ἔκανε πολλές ἀγαθοεργίες, θεραπεῖες, καί θαύματα φοβερά ἔκανε, τῶν ὁποίων καί ἐγώ τυγχάνω νά εἶμαι μάρτυρας. Τυφλούς, χωλούς, παραλύτους καί δαιμονιζομένους ἐθεράπευσε, μόνο μέ ἕνα λόγον, νεκρούς ἀνάσταινε καί ἕναν ὀνόματι Λάζαρον, τόν ἀνέστησε μόνο μέ ἕνα λόγον, παρ’ ὅλο, πού ἦταν τό σῶμα τοῦ νεκροῦ φθαρμένο καί γεμάτο σκώληκες ἐπάνω του. Τόν διέταξε νά ἐξέλθῃ τοῦ τάφου καί ἀντί νά μυρίζῃ ἄσχημα, αὐτός ἀντίθετα εὐωδίαζε.

            Τούς δέ δαιμονιζομένους, πού κατοικοῦσαν στίς ἐρήμους καί δάγκωναν τίς σάρκες τους, τούς κατέστησε ὑγιεῖς καί ἦλθαν νά κατοικήσουν στίς πόλεις ἀφοῦ τούς ἔκανε συνετούς καί λογικούς.

            Ἕναν ἄλλον τοῦ ἐθεράπευσε τά χέρια, τά ὁποῖα ἦσαν χρόνια σέ ἀκινησία. Κάποιον τόν ἐθεράπευσε ἀπό τήν παραλυσίαν τοῦ σώματός του μέ ἕνα μόνον λόγον. Μία γυναῖκα, ἡ ὁποία αἱμορραγοῦσε γιά δώδεκα συνεχῆ χρόνια, ὥστε ἐφαίνοντο τά κόκκαλά της, καί οἱ φλέβες της εἶχαν ἐξαντληθῆ καί δέν εἶχε τήν δύναμιν οὔτε νά μιλήσῃ, ἀλλά οὔτε οἱ ἰατροί μποροῦσαν νά τήν βοηθήσουν, μόλις πέρασε Αὐτός ἀπό κοντά της θεραπεύτηκε τελείως μόνο πού Τόν ἄγγιξε!

            Αὐτά, ὦ κράτιστε, καί ἄλλα ἀναρίθμητα εἶναι τά ἔργα, τά ὁποῖα ἔκανε ὁ Ἰησοῦς τά Σάββατα. Νά συμπληρώσω ὅτι αὐτά τά φοβερά σημεῖα καί ἐξαίσια ἔργα, πού ἔκανε, τά ἔχω ἐννοήσει πώς εἶναι τά μεγαλύτερα καί ἀπό τούς θεούς, τούς ὁποίους ἐμεῖς σεβόμαστε.

            Αὐτόν, λοιπόν, τόν Ἰησοῦν ὁ Ἡρῲδης, Ἀρχέλαος, Φίλιππος, Ἄννας καί Καϊάφας, μαζί μέ ὅλον τόν λαόν, μοῦ παρέδωσαν νά σταυρώσω. Ἐπειδή, δέ, μοῦ προξένησαν μεγάλη φασαρία καί ἀναταραχήν, ὑπάκουσα στίς θελήσεις τους, διότι ἐγώ καμμίαν αἰτίαν θανάτου δέν βρῆκα εἰς Αὐτόν, οὔτε πράξη οὔτε ἔγκλημα. Ἔτσι, ἀφοῦ πρῶτα Τόν ἔδεσα, κατόπιν Τόν παρέδωσα διά νά σταυρωθῇ. Ἀφοῦ σταυρώθηκε, σκοτάδι μεγάλο ἔπεσε εἰς ὅλον τόν κόσμον. Ὁ ἤλιος στό μέσον τῆς ἡμέρας σκοτίσθηκε καί φάνηκαν τά ἀστέρια. Ἡ δέ σελήνη ἐπῆρε τό χρῶμα τοῦ αἵματος ... (μικρό κενό λόγῳ δυσαναγνώστων στοιχείων ἤ σκόπιμης καταστροφῆς) ... καί τό χάσμα τῆς γῆς μετά ἀπό τρομερό σεισμό ἔβγαλε ἕνα τρομερό ἦχο, σηκώθηκαν δέ πολλοί νεκροί ἀπό τούς τάφους τους, ὅπως εἶπαν καί οἱ Ἰουδαῖοι τρομαγμένοι, ἀφοῦ εἶδαν καί τόν Ἰωάννη καί μερικούς οἱ ὁποῖοι εἶχαν πεθάνει πρίν ἀπό τρεῖς χιλιάδες πεντακόσια χρόνια καί ἄλλους πολλούς, πού τούς εἶδαν μέ σάρκα καί ὀστᾶ.

            Τότε κατάλαβαν τήν παράνομη πράξη τους καί ἄρχισαν νά θρηνοῦν μέ λυγμούς ... (μικρό κενό) ... ἦταν δέ τό σκότος αὐτό ἀπό ὥρας ἕκτης τῆς Παρασκευῆς ἕως τῆς ἑνάτης.[2] Κάποια ὥρα τοῦ Σαββάτου ἦλθε ἕνας ἦχος ἀπό τόν οὐρανόν καί φωτίσθηκε ὅλη ἡ ἡμέρα ἑπτά φορές ἀπό ὅλες τίς προηγούμενες ἡμέρες. Ἦταν δέ ἡ τρίτη ὥρα τῆς νύκτας[3] καί ὁ ἥλιος ἐφώτιζε τόσο πολύ, ὅπου ποτέ δέ φάνηκε τέτοιος λαμπρός ἥλιος. Τότε, φάνηκαν ἄνδρες ἀπό ψηλά, ἔνδοξοι, μεγάλο πλῆθος καί ἔλεγαν δυνατά, ἀφοῦ ἡ φωνή τους ἀκουγόταν ὅπως τῆς μεγάλης βροντῆς: Ὁ σταυρωθείς ἀνέστη Χριστός, Θεός ὤν, βγῆτε ἀπό τόν Ἄδη οἱ σκλαβωμένοι στά καταχθόνια μέρη. Καί ἦτο τό χάσμα τῆς γῆς πολύ μεγάλο καί φρικτό καί οἱ ἄνδρες αὐτοί περπατοῦσαν μέσα στό πλῆθος τοῦ λαοῦ μέ σάρκα καί ὀστᾶ. Ὁ δέ ἀναστήσας τούς νεκρούς καί  ... (δυσανάγνωστα στοιχεῖα) ... εἴπατε τούς Μαθητές μου ὅτι θά γίνῃ στήν Γαλιλαία καί ἐκεῖ θά μέ δοῦν. Ἐκείνη τήν νύκτα τό φῶς δέν σταμάτησε νά φαίνεται. Πολλοί δέ Ἰουδαῖοι πέθαναν στό χάσμα τῆς γῆς ἀφοῦ καταποντίσθηκαν καί δέν βρεθήκανε τό πρωϊ. Μία συναγωγή ἔμεινε μόνο στά Ἱεροσόλυμα. Οἱ ὑπόλοιπες ἀφανίσθηκαν στήν πτώση ἐκείνη.

            Καί ἐγώ ἀφοῦ ἔγραψα αὐτά, ἱστορώντας αὐτά πού συνέβηκαν μέ τόν Ἰησοῦ, ἀποστέλλω αὐτήν τήν ἐπιστολήν στήν κραταιότητά σου μέγιστε βασιλεῦ.»[4]     

Γ΄. Ἐπιστολή Αὐτοκράτορος Τιβερίου πρός Πιλάτον

          Κατόπιν τῆς ἀναγνώσεως τῆς ἐπιστολῆς ταύτης τοῦ Πιλάτου, ὁ Τιβέριος διέταξε νά τοῦ φέρουν ὑλικό διά νά ἀπαντήσῃ εἰς τόν Πιλάτον. Ἀπέστηλε δέ τήν ἐπιστολήν του ταύτην μέ τόν πρεσβευτή Ραχαάβ, εἰς τόν ὁποῖον ὁ Τιβέριος ἔδωσε 2000 στρατιῶτες μέ τήν διαταγήν νά μεταφερθῇ ὁ Πιλάτος εἰς τήν Ρώμην μαζί μέ τούς πρώτους τῶν Ἰουδαίων Ἄνναν καί Καϊάφαν καί ἄλλους, διά δέ τούς ὑπολοίπους διέταξε νά σκοτωθοῦν μέ ξίφος πρός τιμωρίαν των.  

            «ΤΙΒΕΡΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡ

            Δεσπότης ἀνίκητος φοβερός

            Πρός Πόντιον Πιλάτον Ἡγεμόνα τῆς Ἰουδαίας

            Ἐπειδή ἄδικα ἐψήφισες τόν θάνατο κατά τοῦ Ἰησοῦ καί συμφώνησες μέ τούς φθονερούς καί κάκιστους Ἰουδαίους, ἀφοῦ πῆρες ἀπό αὐτούς δῶρα διά τόν θάνατον τοῦ Ἰησοῦ, δι’ αὐτό καί ἐγώ αὐτά σοῦ διατάζω.

            Θά ἔλθῃς ἐμπρός μου δεμένος μέ ἁλυσίδες καί θά δώσῃς ἀπολογία διά τήν ψυχήν, τήν ὁποίαν χωρίς αἰτίαν παρέδωσες εἰς τόν θάνατον. Ἀλλά, ὦ τῆς ἀνοησίας σου καί τῆς πωρώσεως! Ἀφοῦ τόσα φοβερά σημεῖα καί θαύματα ἔκανεν Αὐτός καί τά εἴδατε, πῶς τολμήσατε τέτοιον ἀθῷον ἄνθρωπον νά παραδώσετε εἰς τόν θάνατον;

            Ποῖος σοῦ ἔδωσε, ὦ πωρωμένε καί βέβηλε ἄνθρωπε καί κάθε φιλανθρωπίας ἀνάξιε, τέτοια τόλμη καί ἐξουσία σέ τέτοιο μεγάλο καί μισόθεο κίνημα, διά νά συμφωνήσῃς μέ τό πονηρόν συνέδριον καί τόν διεφθαρμένον λαόν καί ἔδωσες εἰς αὐτούς ἐξουσίαν τέτοιου θανάτου Του; Διά τούς λόγους αὐτούς ὑπάρχει ἀνάγκη νά ἔλθῃς γρήγορα εἰς τήν Ρώμην.

            Διότι, πρῶτα, ἔπρεπε νά γράψῃς εἰς ἐμένα διά τήν ὑπόθεσιν αὐτήν, οὕτως ὥστε νά ἔχῃς καί τό ἰδικόν μου θέλημα, ἀλλά ὅταν ἔκανες ὅσα ἔκανες, τότε μοῦ ἔγραψες διά τά ἄσχημα συμβάντα. Ἀλλά, ὁρίστε, μοῦ γράφεις καί τήν ἀνοησίαν σου μέ τήν θέλησίν σου καί μοῦ λέγεις ὅτι εἶδες μεγαλύτερα ἔργα καί θαύματα ἀπό τόν Ἰησοῦν, παρά ἀπό τούς ἰδικούς μας θεούς. Ὦ, τοῦ φθόνου καί τῆς κακίας σου! Ἀφοῦ τέτοιον θεόν δέν δέχεσθε, πῶς τόν ἔχετε ὡς ἰατρόν;

            Ἐγώ, μόνον ἐξ ἀκοῆς ἔμαθα τόν Ἰησοῦν καί ἀφοῦ ἄκουσα διά τά φοβερά σημεῖα καί θαύματα πού ἔκανε, ἔκρινα εἰς τό μυαλό μου ὅτι Αὐτός δέν εἶναι ἄνθρωπος μόνον, ἄλλά Θεός! Τό νά ἀναστήσῃ νεκρούς, νά ἀνοίξῃ μάτια, νά ἐκδιώξῃ δαίμονες ἀπό τούς ἀνθρώπους, νά ὀρθώσῃ παραλύτους, αὐτά μόνον Θεός κάνει καί ὄχι ἄνθρωπος! Ποῖος ἄνθρωπος, ἀκούστηκε, ὅτι ἀνέστησε νεκρόν τεσσάρων ἡμερῶν καί ἄνοιξε μάτια ἀπό τυφλόν πού ἦτο ἐκ γεννετής;

            Αὐτό ὄχι μόνον ἀπό τήν ἐπιστολήν σου ἔμαθα, ἀλλά καί ἀπό μίαν γυναῖκα, ἡ ὁποία ἦλθε πρίν ἀπό ἡμέρες εἰς τήν Ρώμην καί μοῦ τά ἐξέθεσε ὅλα μέ ἀκρίβεια! Ἡ δέ καταγωγή της εἶναι ἀπό τά ὅρια Μαγδαλά[5] καί  ὀνομάζεται Μαρία καί μοῦ εἶπε ὅτι εἶναι μαθήτρια τοῦ Ἰησοῦ. Ὅλα αὐτά διηγήθηκε ἐμπρός μου καί σέ παρισταμένους. Διά τούς λόγους αὐτούς δέν μπορῶ νά παραβλέψω αὐτήν τήν μεγάλην ἀδικίαν.»

Δ΄. Ἱστορικά Πορίσματα

Οἱ εἰδωλολάτραι Αὐτοκράτορες ἀντελήφθησαν ὅτι Οὗτος, ὁ Ἰησοῦς, ἦτο Θεός˙ μόνον οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι, οἱ τάς Γραφάς γιγνώσκοντες, Τόν ἀπέρριψαν, ὅπως ἀκριβῶς γίνεται καί σήμερον μέ τούς ἀγραμμάτους ψευδο-ἐπιστήμονας καί «σοφούς» τοῦ κόσμου τούτου τῆς ὑπεροψίας καί ἀγνοίας, εἰς τόν ὁποῖον ζῶμεν. Τήν ἐποχήν ταύτην, καθ’ ἧν ὁ Θεός ἀπέστειλε τόν Υἱόν Του εἰς τόν κόσμον, ὅλη ἡ περιοχή αὕτη ἦτο ἐξηλληνισμένη μέ τούς ἀπογόνους τοῦ μεγάλου Ἕλληνα ἐκπολιτιστοῦ, τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, δι’ αὐτό καί τά κείμενα εἶναι γεγραμμένα εἰς τήν Ἑλληνικήν, Ἑβραϊκήν, Ἀραμαϊκήν καί Λατινικήν γλῶσσαν. Πέραν ὅμως ὅλων τούτων, ἡμεῖς ἔχομεν τούς ἰδίους τοῦ Ἀποστόλους τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖοι διαβεβαιοῦν τήν ἐν λόγῳ ἱστορικότητά Του.[6]

Ἱστορική ἀλήθεια εἶναι ἐπίσης καί ὁ τόσον σημαντικός ρόλος τῶν Ἑλλήνων εἰς τήν ἔλευσιν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ[7] εἰς τόν κόσμον.  Αὕτη ἐστίν ἡ Ἑλληνιστική περίοδος (323 - 30 π.Χ.), ἡ ὁποία ἀφορᾷ τήν Ἑλληνικήν Ἱστορίαν καί τήν Ἱστορίαν τῶν ἄλλων ἐθνοτήτων τῆς Ἀνατολῆς, κατόπιν τῆς ἐπιδράσεως τῶν Ἑλλήνων εἰς τούτους, ἀλλά καί τήν Ρωμαϊκήν Ἱστορίαν μετά τόν Β’ Καρχηδονιακό πόλεμο (218 π.Χ.-202 π.Χ.). [8] Ὁ ὅρος Ἑλληνιστής χρησιμοποιεῖται εἰς τήν Καινή Διαθήκη (Πράξ. ς΄ 1) διά νά δηλώσῃ τούς Ἑλληνομαθεῖς Ἰουδαίους (εἶχον ὡς γλῶσσάν των τήν Ἑλληνικήν) καί τούς Ἑλληνας τῆς περιοχῆς, καί δηλώνει τήν εὐρεῖαν ἐξάπλωσιν τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης καί πολιτισμοῦ, τά ὁποῖα πολεμοῦν τόσον ἐμπαθῶς σήμερον οἱ ἐχθροί τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (οἱ ψευδο-«Ἕλληνες» καί οἱ ξένοι ἀνθέλληνες).

Μετά τόν θάνατον τοῦ Μεγάλου Ἑλληνα στρατηλάτου, τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου, τό 323 π. Χ. ἤρχισαν νά ἱδρύωνται τά πολυπολιτισμικά Ἑλληνιστικά βασίλεια τῆς Ἀνατολῆς, τά ὁποῖα διέδωσαν τόν Ἑλληνιστικόν πολιτισμόν. Τήν λῆξιν τῆς περιόδου ταύτης τήν τοποθετοῦν εἰς τό  30 π.Χ. ὁπότε συμβαίνει ἡ κατάλυσις καί τοῦ τελευταίου Ἑλληνιστικοῦ βασιλείου, αὐτοῦ τῶν Πτολεμαίων, ἀπό τούς Ρωμαίους.[9] Ἡ Ἑλληνιστική κοινή γλῶσσα, δηλαδή τά ἁπλοποιημένα ελληνικά τῆς Κλασσικῆς Ἑλλινικῆς γλώσσης, εἶναι ἡ γλῶσσα, ἡ  ὁποία μαρτυρεῖται κυρίως εἰς τήν Καινή Διαθήκη, δι’ αὐτό ἔχει καί τόσους πολεμίους (ἀπό τόν Henry Kissinger ἕως τόν Γιῶργο Α. Παπανδρέου, κ.λπ.). Αὕτη ἦτο ἐπί πέντε αἰῶνας ἡ διεθνής γλῶσσα καί ἐσυνεχίσθη κατόπιν ἐπί χίλια πεντακόσια καί πλέον ἔτη μέ τό Ὀρθόδοξον Ἑλληνικόν Βυζάντιον. Ὁ ρόλος τῆς ἐν μετανοίᾳ Ἑλλάδος θά εἶναι ὁ αὐτός καί εἰς τούς ἐπερχομένους ἐσχάτους καιρούς. Μόνον νά μήν εἴμεθα μέ αὐτούς, οἱ ὁποῖοι θά ἀπολέσουν τήν υἱοθεσίαν, ἀλλά μέ τόν περιούσιον λαόν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τόν Ὁποῖον δικηρύσσει καί ἡ Ἱστορία τῆς ἐποχῆς ταύτης τοῦ 1^ου μ.Χ. αἰῶνος.  

---

[1] Ὅρα, Ἠλία Σωτηρίου, Τά Ἀπόκρυφα Χειρόγραφα τῆς Νεκρῆς Θάλασσας: Οἱ Μεγάλες Ἀλήθειες, Ἐκδόσεις Δ. Δ. Λιακόπουλος, Θεσσαλινίκη 2003, σσ. 125-131.

[2] Ἡ 6^η ὥρα εἶναι ἡ 12^η μεσημβρινή καί ἡ 9^η εἶναι ἡ 3^η ἀπογευματινή ὥρα.

[3] Ἡ 3^η ὥρα τῆς νύκτας εἶναι ἡ 9^η πρωϊνή ὥρα.

[4] Αὐτό εἶναι τό συγκλονιστικό κείμενο, τό ὁποῖον διαβάσθηκε στήν Ρώμη εἰς τόν Αὐτοκράτορα Τιβέριον καί ὅλοι πού τό ἄκουσαν, ἔμειναν ἄφωνοι μέ τά συμβάντα αὐτά, ἀλλά καί μέ τήν παρανομίαν τοῦ Πιλάτου. 

[5] «Καὶ ἀπολύσας τοὺς ὄχλους ἐνέβη εἰς τὸ πλοῖον, καὶ ἦλθεν εἰς τὰ ὅρια Μαγαδάν [Μαγδαλά].» (Ματθ. ιε΄ 39).

Μαγδαλά, a place on the western shore of the Lake of Galilee, about three miles distant from Tiberius toward the north; according to the not improbable conjecture of Gesenius (Thesaurus, i., p. 267) identical with מִגְדַל־אֵל (i. e. tower of God), a fortified city of the tribe of Naphtali (Joshua 19:38); in the Jerus. Talmud מגדל (Magdal or Migdal); now Medschel or Medjdel, a wretched Mohammedan village with the ruins of an ancient tower (see Winers RWB, under the word; Robinson, Palest. ii., p. 396f; Arnold in Herzog viii., p. 661; Kneucker in Schenkel 4:p. 84; (Hackett in B. D., under the word; Edersheim, Jesus the Messiah, i., 571f)): Matthew 15:39 R G, with the variant reading [adopted by L T Tr WH (cf. WH's Appendix, p. 160)] Μαγαδάν, Vulg.Magedan (Syriac wdGM); if either of these forms was the one used by the Evangelist it could very easily have been changed by the copyists into the more familiar name Μαγδαλά.

[6] Ἐκ τοῦ Ἀποστόλου τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος ἔχομεν τά ἑξῆς: «Οὐ γάρ σεσοφισμένοις μύθοις ἐξακολουθήσαντες ἐγνωρίσαμεν ὑμῖν τήν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ δύναμιν καί παρουσίαν, ἀλλ’ ἐπόπται γενηθέντες τῆς ἐκείνου μεγαλειότητος. Λαβών γάρ παρά Θεοῦ πατρός τιμήν καί δόξαν φωνῆς ἐνεχθείσης αὐτῷ τοιᾶσδε ὑπό τῆς μεγαλοπρεποῦς δόξης, οὗτός ἐστιν ὁ υἱός μου ὁ ἀγαπητός, εἰς ὅν ἐγώ εὐδόκησα.- καί ταύτην τήν φωνήν ἡμεῖς ἠκούσαμεν ἐξ οὐρανοῦ ἐνεχθεῖσαν, σύν αὐτῷ ὄντες ἐν τῷ ὄρει τῷ ἁγίῳ.» (Καθολικῆς Β΄ Ἐπιστολῆς Πέτρου α΄ 16-18).

[7] «'Ελήλυθεν ἡ ὥρα ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου [ὑπό τῶν Ἑλλήνων].» (Ἰωάν. ιβ΄23). Ὅρα ἐπίσης, https://www.youtube.com/watch?v=XNY7N_UwIdE

[8] Ὅρα, Ἑλληνιστικοί Χρόνοι. https://www.hallofpeople.com/gr/allyear.php?xronia=-323#.XVLGr398CM8 .

 Ἐπίσης, Ἑλληνιστική περίοδος. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%AF%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CF%82

[9] Ὅρα, John N. Kallianiotis, “The Management of Expenditures and Revenue by Alexander the Great during his

Expedition to the Boundless Asia”, American Research Journal of Business and Management, July, Volume 2016, pp. 1-25.  https://www.arjonline.org/papers/arjbm/v2-i1/9.pdf

Συνεχίζεται... ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ , ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ