«Ἄρσεν μέν, ὡς διανοῖξαν, τήν παρθενεύουσαν νηδύν...

Φωτογραφία από την Ι.Μ. Χιλανδαρίου

«Ἄρσεν μέν, ὡς διανοῖξαν, τήν παρθενεύουσαν

νηδύν, πέφηνε Χριστός.ὡς βρωτός δέ,

 ἀμνός προσηγόρευται.ἄμωμος δέ, ὡς

ἄψευστος κηλῖδος, τό ἡμέτερον Πάσχα.καί

ὡς Θεός ἀληθής, τέλειος λέλεκται.»

Ὡς ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκῃ, κατά διάταξιν θείαν, πᾶν ἄρσεν διανοῖγον τήν παρθενεύουσαν νηδύν ἐθεωρεῖτο ἅγιον (δηλαδή καθιεροῦτο εἰς τόν Θεόν) (Ἐξ. ΙΓ´, 1 ἑξ. Λουκ. 2, 23), οὕτω καί ὁ Χριστός ἐφανερώθη ἐπί τῆς γῆς ὡς τό ἀπειροδύναμον Ἄρσεν, τό διανοῖξαν τήν παρθενεύουσαν νηδύν τῆς ἀπειράνδρου του Μητρός. Τά θαυμάσια ὅμως τῆς διανοίξεως τῆς παρθενευούσης νηδύος τῆς Πανάγνου ἦσαν πρωτοφανῆ καί ἀνεπανάληπτα. Διότι τό νέον Ἄρσεν δέν ἦτο ἕν οἱονδήποτε κοινόν ἄρσεν διανοῖγον μητρῴαν παρθενικήν νηδύν. Ἦτο μέν Υἱός ἀνθρώπου (Ματθ. 8, 20. Λουκ. 9, 58. Ἰω. 5, 27), ὅμως δέν προήρχετο ἐξ ἀνθρώπων. Ἦτο ἀπάτωρ ἐκ μητρός, δηλαδή εἶχε μέν φυσικήν μητέρα, ὄχι ὅμως καί πατέρα. Δέν ἦτο βρέφος ψιλόν, κυοφορούμενον ἐν τῇ νηδύϊ τῆς Παρθένου, ἀλλ᾿ ἄνθρωπος ὑποστατικῶς συνηνωμένος μετά τοῦ Θεοῦ, Θεός ἐνδεδυμένος τήν ἀνθρωπίνην φύσιν τοῦ Ἀδάμ (μή ὤν ἐξ Ἀδάμ). Ὡς πατέρα αὐτοῦ εἶχε τήν δημιουργικήν ἐνέργειαν τοῦ παναγίου Πνεύματος (Ματθ. 1, 18. Λουκ. 1, 35). Ἀλλ᾿ ἡ καινότης τοῦ Νέου Ἄρσενος θεωρεῖται καί ἐν τῇ καινότητι τοῦ τρόπου τῆς συλλήψεως καί τῆς γεννήσεώς Του. Οὕτω συνελήφθη ἄνευ συνεργείας ἀνδρικῆς, διά τοῦτο καί τά σήμαντρα τῆς παρθενίας τῆς Μητρός του οὐδόλως κατελύθησαν. Ἡ σύλληψις του ἦτο σύλληψις νέα, ὑπερφυής καί ἄρρητος. Τά αὐτά ὅμως παρθενικά σήμαντρα παρέμειναν ἀνέπαφα καί κατά τήν ἄφραστον γέννησίν Του. Ἡ Παρθένος γεννήσασα τόν ἀπερινόητον Υἱόν της παρέμεινεν εἰς τό διηνεκές παρθένος, ἁγνή καί ἀδιάφθορος. Ὁ Χριστός, ὡς νέον, καινόν, καί ἀδιάφθορον Ἄρσεν, δέν ἦτο ἁπλῶς ἀφιερωμένον εἰς τόν Θεόν, ἀλλ᾿ ὑποστατικῶς συνηνωμένον μετά τοῦ Θεοῦ, ἔχον ὡς ἀποκλειστικόν σκοπόν τήν ἀνακαίνισιν τῆς παλαιωθείσης φύσεως τοῦ Ἀδάμ. Ἦτο τό αἰώνιον Ἄρσεν τό διανοῖξαν, παραλλήλως πρός τήν παρθενικήν νηδύν, καί τάς κεκλεισμένας πύλας τῆς Ἐδέμ, τόν νυμφῶνα τῆς θείας Βασιλείας!

Παραλλήλως ὁ Χριστός προσαγορεύεται ἐν τῷ τροπαρίῳ καί ὡς ἀμνός, ἐν τῇ ἰδιότητι αὐτοῦ ὡς βρωτοῦ (=ἐδωδίμου). Ἡ προσηγορία αὕτη τοῦ Χριστοῦ σχετίζεται πρός τόν πασχάλιον τῆς Π. Διαθήκης ἀμνόν. Τοῦτον διέταξεν ὁ Θεός νά φάγουν οἱ Ἑβραῖοι ὀπτόν πυρί κατά τό ἑσπέρας τῆς προτεραίας τῆς φυγῆς των ἐκ τῆς γῆς τῆς Αἰγύπτου (Ἐξ. ΙΒ´, 1 ἑξ.). Ὁ πασχάλιος ἐκεῖνος ἀμνός ἦτο προτύπωσις τοῦ Ἀμνοῦ τῆς Κ. Διαθήκης. Ἡ βρῶσίς του προετύπωνε μυστικῶς τό μυστηρίον τῆς Θ. Εὐχαριστίας. Καί ὁ μέν ἀμνός τῆς Π. Διαθήκης ἐθύετο καί ἐτρώγετο ὑπό τοῦ περιουσίου λαοῦ εἰς ἀνάμνησιν τῆς θαυματουργικῆς διασώσεως αὐτοῦ ἐκ τῆς πικρᾶς γῆς τῆς δουλείας (τῆς Αἰγύπτου).ὁ δέ νέος Ἀμνός τοῦ Θεοῦ ἐθυσιάσθη ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς, ἡ δέ βρῶσίς του συνιστᾷ τό μυστήριον τῆς Ἐκκλησίας, τήν μέθεξιν τῆς ζωῆς, τό καινόν καί αἰώνιον Πάσχα. Ἡ θεία Εὐχαριστία ἀποτελεῖ ἀνάμνησιν τῆς σταυρικῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ (Λουκ. 22, 19 καί 11, 24-25), τήν ὁποίαν μυστηριακῶς καί ἀναιμάκτως ἐκείνη ἐπαναλαμβάνει. Ὁ Χριστός ὡς Ἀμνός τοῦ Θεοῦ εἶναι βρωτός (ἐκ τοῦ βιβρώσκω), ἡ δέ σάρξ καί τό αἶμα αὐτοῦ τρέφουν καί ἐκτρέφουν τήν Ἐκκλησίαν (Ἰω. 6, 51-55). Ὁ Χριστός εἶναι ἡ μυστική καί ζωογόνος εὐωχία τῆς θείας Βασιλείας!

Ποῦ ὅμως ὀφείλεται ἡ δραστική δύναμις καί ἡ σωτήριος ἰσχύς τοῦ νέου Ἀμνοῦ τῆς Ἐκκλησίας; Ὀφείλεται εἰς τό γεγονός, ὅτι οὗτος εἶναι ἁγνός καί ἄμωμος. Πρόβατον τέλειον, ἄρσεν καί ἐνιαύσιον ἤθελε τόν Πασχάλιον ἀμνόν ἡ Π. Δ. (Ἐξ. ΙΒ´, 5), ἀνάλογον δηλαδή πρός τήν μεγαλωσύνην τῆς θαυμαστῆς ἐκείνης διασώσεως. Κατά μείζονα λόγον ὁ νέος Ἀμνός τοῦ Θεοῦ, ὁ αἴρων τάς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου (Ἰω. 1, 29), ἐν τῷ αἵματι τοῦ ὁποίου, ὡς ἀμώμου καί ἀσπίλου, ἐλυτρώθημεν ἐκ τῆς ματαίας ἡμῶν ἀναστροφῆς (1 Πετρ. 1, 18), ἔπρεπε νά ἦτο ἀπό πάσης πλευρᾶς ἄψογος καί ἀνεπίληπτος. Πράγματι δέ ὁ Χριστός, ὡς ὁ λογικός τῆς νέας διαθήκης Ἀμνός, ὑπῆρξεν ἀπολύτως ἄμωμος, ἐλεύθερος πάσης κηλῖδος καί παντός ἠθικοῦ μολυσμοῦ, τά ὁποῖα προσάπτει εἰς τόν ἄνθρωπον ἡ ἁμαρτία. Ὁ Χριστός ὑπῆρξεν ὁ μόνος ἄνθρωπος ἐπί τῆς γῆς, ὁ ὁποῖος οὐδεμίαν ἀναφοράν εἶχε πρός τήν ἁμαρτίαν. Ἐν αὐτῷ ὁ ἄρχων τοῦ αἰῶνος τούτου εὗρεν οὐδέν (Ἰω. 14, 30). Ὁ προγονικός ῥύπος, ἐν τῷ ὁποίῳ ὑπῆρχε συγκεκλεισμένη ὁλόκληρος ἡ φύσις τοῦ Ἀδάμ ἀπό τῆς πρώτης ἐκείνης ἐν τῇ Ἐδέμ παρακοῆς, οὐδόλως ἐμόλυνεν αὐτόν (Λουκ. 1, 35), ὡς συλληφθέντα ἄνευ τῆς συνεργείας τοῦ ἀνδρός καί ὑπέρ τούς νόμους τῆς φυσικῆς συλλήψεως. Ἀλλά καί προσωπικάς ἁμαρτίας δέν εἶχεν ὁ Σωτήρ, τόν ὁποῖον ὡς ἀναμάρτητον ἐγνώρισαν καί ὡμολόγησαν οἱ μαθηταί του (1 Πετρ. 1, 18). Ὁ Χριστός ὄχι μόνον ἐτηρήθη ἐκτός πάσης ἁμαρτίας, ἀλλ᾿ οὔτε καί τήν δυνατότητα εἶχε πρός τήν ἁμαρτίαν. Τό τελευταῖον τοῦτο ἦτο ἀπόρροια τῆς συνθέσεως τοῦ ὅλου χριστολογικοῦ μυστηρίου, συνέπεια καί ἀκολουθία τῆς ὑποστατικῆς τῶν δύο φύσεων ἑνώσεως. Ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Χριστοῦ ὑπῆρχε μέν πλῆρες καί τέλειον τό ἀνθρώπινον θέλημα αὐτοῦ.ὅμως, λόγῳ τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως τῶν φύσεων, τό θέλημα τοῦτο, θεωθέν, εἵπετο καί ἠκολούθει εἰς τό θεῖον αὐτοῦ θέλημα (Βλ. Ὅρον ΣΤ´ Οἰκουμ. Συνόδου). Ἄν ἠδύνατο νά ἁμαρτήσῃ ὡς ἄνθρωπος ὁ Χριστός, δέν θά ἔπραττεν ἀσφαλῶς τοῦτο παρά μόνον καί ὡς Θεάνθρωπος, ἐφ᾿ ὅσον κοινός φορεύς ὅλων τῶν ἐνεργειῶν τῶν φύσεων ἦτο τό ἑνιαῖον πρόσωπον αὐτοῦ. Ὑπῆρχε δηλαδή ἐν τῇ περιπτώσει ταύτῃ ἡ δυνατότης νά ἁμαρτήσῃ καί ὡς Θεός! Τό νά ἁμαρτήσῃ δέ μόνον ὡς ἄνθρωπος, ἦτο ἰδέα σαφῶς νεστοριανική. Διά τοῦτο καί ὁ ἱερός Ὑμνῳδός χαρακτηρίζει τόν Χριστόν ὡς Ἀμνόν τέλειον, διότι οὗτος ἦτο ὄχι μόνον ἄνθρωπος, ἀλλά καί Θεός ἀληθής.«καί ὡς Θεός ἀληθής τέλειος λέλεκται». Τήν τελειότητα, λοιπόν, τοῦ Κυρίου παρεγγυᾶται ἡ οὐσία τοῦ ὅλου χριστολογικοῦ θαύματος, ἡ σύνθεσις τοῦ ἑνιαίου προσώπου τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀσύγχυτος ἕνωσις τῶν φύσεων καί αἱ ἀκολουθίαι τῆς ἐν τῷ Σωτῆρι ὑποστατικῆς ἑνώσεως αὐτῶν (τῶν φύσεων).

Ἀνδρέου Θεοδώρου

Ἀπό τό βιβλίο:Πάσχα Κυρίου Πάσχα

ἔκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας

Πηγή: www.imaik.gr